4 hafta önce | Okunma Sayısı : 77
200 TL’lik banknot temel ihtiyaçlar karşısında sembolik hâle geldi
Birgün gazetesinin haberine göre, 2009 yılında tedavüle giren ve uzun süre yüksek değeri nedeniyle sınırlı sayıda kullanılan 200 TL’lik banknot, günümüzde temel ihtiyaçları karşılamaktan uzak hale geldi. Artan enflasyon, döviz kuru ve yüksek yaşam maliyetleriyle birlikte bu banknotun ekonomik anlamı büyük ölçüde azaldı.
Dolaşımdaki miktar 16 yılda 400 kata yakın arttı
İlk basımda yalnızca 8,5 milyon adet olan 200 TL’lik banknot sayısı, yıllar içinde hızla arttı. 2016’da 150 milyona ulaşan adet, 2019’dan sonra daha da yükseldi. Şubat 2023’te 1 milyarı aşan dolaşımdaki miktar, 2025 yılı itibarıyla 3,5 milyar adedi buldu. Bu artış, yüksek enflasyon ortamında küçük tutarlı banknotların yetersiz kalmasının bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
200 TL ile alınan ürün miktarı hızla azaldı
200 TL’lik banknotun tedavüle girdiği Aralık 2009 ile Ekim 2025 arasındaki fiyat karşılaştırmaları, alım gücündeki düşüşü net şekilde ortaya koyuyor. 2009’da 8,95 TL olan 1 kg kaşar peyniri 2025’te 299 TL’ye, 5 TL olan 3 kg yoğurt 137 TL’ye, 11,50 TL olan 2 litre zeytinyağı ise 425 TL’ye yükseldi. 40 kilo tavuk etine denk gelen 200 TL, günümüzde bir porsiyon tavuk döner almaya dahi yetmiyor.
Döviz ve altın karşısında tarihi değer kaybı yaşandı
2009 yılında 1,4 TL olan dolar kuru, Ekim 2025 itibarıyla 41,7 TL seviyesinde. Avro kuru aynı dönemde 2,1 TL’den 48,5 TL’ye, sterlin ise 2,4 TL’den 56 TL’ye çıktı. Altın tarafında ise değer kaybı daha çarpıcı. 200 TL ile 2009’da yaklaşık 5 gram altın alınabiliyorken, bugün bir gram altın için yaklaşık 27 adet 200 TL’lik banknota ihtiyaç duyuluyor.
Asgari ücretteki artış da alım gücünü telafi edemiyor
2009’da 693 TL olan asgari ücret sadece 3 adet 200 TL’lik banknot ile ödenebiliyordu. 2025 yılı itibarıyla net 22 bin 104 TL’ye yükselen asgari ücret, 110 adet 200 TL ile karşılanıyor. Ancak enflasyonun hızla yükseldiği bu süreçte, ücretteki nominal artış alım gücündeki düşüşü telafi edemiyor.
Yeni banknot tartışmaları gündeme gelebilir
Artan fiyatlar ve yükselen yaşam maliyetleri, daha yüksek tutarlı yeni banknotlara olan ihtiyacı gündeme taşıyor. Ekonomi yönetimi bu konuda resmi bir açıklama yapmasa da 500 TL veya 1000 TL’lik banknotlar konusunda kamuoyunda beklentiler artıyor.